Bester Quartet: koncert jubileuszu 25-lecia

02.07.2023 - 19:00 / Museum of Engineering and Technology, ul. św. Wawrzyńca 15 | Live: 32.jewishfestival.pl

Ćwierć wieku po debiucie, Bester Quartet wciąż jest jednym z najważniejszych polskich zespołów, imponujących pomysłowością, brzmieniem, odwołaniami do wielu źródeł. Potwierdza to też najnowsza, znów znakomita, płyta zespołu – Hustle and Bustle.

Jest to już dwunasty krążek Bester Quartet (dawniej The Cracow Klezmer Band), zawiera osiem nowych kompozycji Jarosława Bestera, przygotowanych specjalnie w związku z jubileuszem 25-lecia działalności zespołu. Wyrafinowane, brawurowe improwizacje, niepowtarzalny klimat kompozycji, genialny balans między gatunkami i absolutnie olśniewające wykonanie! Słowem, wszystko to, co od ćwierćwiecza proponuje nam wybitny akordeonista, kompozytor, aranżer, założyciel i lider formacji Jarosław Bester. Szyte na miarę kunsztu, wirtuozerii i głębokiej wrażliwości muzyków tworzących zespół.

Tajemnice kamieni brukowych

Był taki czas, gdy ulicami krakowskiego Kazimierza hulał samotnie zimny wiatr, zimny jak kamienie bruku, po których stąpali niegdyś jego mieszkańcy. Bruku, który zapewne ich pamiętał… i zdawać by się mogło, że wołał o pamięć o nich. Tak to odczuwałem, gdy po raz pierwszy w latach 90. ub. wieku szedłem ulicami Kazimierza. Nie wiedziałem wtedy, że ta wędrówka w niedalekiej przyszłości zmieni historię mojego życia. Przeobrazi moją zawodową drogę – wykonywanie kompozycji z zakresu muzyki klasycznej zastąpi realizacja prostej z pozoru muzyki ludowej, w szczególności muzyki żydowskiej. Projekt o nazwie The Cracow Klezmer Band, bo tak pierwotnie nazywał się Bester Quartet, to moja autorska wizja muzyczna. Od początku istnienia zespołu – czyli od 1997 roku – była ona skoncentrowana nie tyle na odtwarzaniu tradycyjnych tematów, ale przede wszystkim na budowaniu oryginalnych kompozycji, opartych na delikatnej tkance dźwiękowej, która w swej strukturze brzmieniowej sięga – jak sądzę – najgłębszych zakamarków duszy. Innym ważnym elementem projektu – nadającym oryginalność i niepowtarzalność – był czynnik wykonawczy, niosący emocjonalny ładunek wyrażany poprzez indywidualne improwizacje. Właśnie taki „przepis” na wspólne muzykowanie znalazł swoje odbicie w odpowiednim odczytaniu proponowanych wizji artystycznych przez krytykę muzyczną, ale przede wszystkim przez znakomity odbiór publiczności na całym świecie.

Do rangi symbolu urasta fakt, iż właśnie w roku milenijnym, zespół zadebiutował płytą – nawiązującą do Psalmu 130 – zatytułowaną De Profundis. Przypadek, może przeznaczenie… W tamtym czasie właściwie wszystko się zaczęło: Grand Prix w organizowanym przez Polskie Radio folkowym konkursie „Nowa Tradycja”, pierwszy występ kwartetu podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie oraz wspomniany debiut fonograficzny w prestiżowej wytwórni Tzadik Johna Zorna. I wreszcie… zespół młodych muzyków wyruszył w fascynującą wędrówkę po całym świecie, przemierzając każdego roku niezliczenie wiele kilometrów na lądzie, morzu i w powietrzu. Na przestrzeni lat nieustannie powiększający się dorobek koncertowy, ale i fonograficzny zgromadził wielu wspaniałych artystów współpracujących z zespołem. Znaleźli się wśród nich znakomici wokaliści: Grażyna Auguścik, Dorota Miśkiewicz, Jorgos Skolias, a także instrumentaliści wielkiego formatu – John Zorn, Tomasz Stańko, Don Byron.

Tak długi okres działalności kwartetu nie składał się wyłącznie z samych sukcesów. Pojawiły sie – jak w codziennym życiu – chwile zwątpienia i zmęczenie. Jak wiadomo, muzyka nie znosi demokracji, uwielbia rozwój. Tak też się stało, a rok 2010 rozpoczął nowy etap historii zespołu. Pojawili się nowi muzycy, nowe projekty i zapał do tworzenia kolejnych form muzycznych. Ostatecznie w 2019 roku wyklarował się aktualny skład. Bester Quartet zyskał odświeżone brzmienie i kolejny raz podjął swoistą wędrówkę na trasie muzycznych poszukiwań i fascynacji.

Jubileusz zespołu to wyjątkowa okazja do zaprezentowania najnowszych kompozycji, przygotowanych specjalnie na ten czas z myślą o umiejętnościach i głębokiej wrażliwości muzyków tworzących obecny skład Bester Quartet. Utwory na płycie Hustle and Bustle powstały pod wpływem różnorakich doznań, doświadczeń i wspomnień z okresu ćwierćwiecza naszej działalności twórczej, układając się w swoisty szlak miast na całym świecie, gdzie mieliśmy okazję grać naszą muzykę. Wyjątkiem na trasie tej podróży – bo nigdy tam nie koncertowaliśmy – jest Loreto. Małe miasteczko nad Adriatykiem, masowo odwiedzane przez turystów oddających pokłon figurze Matki Boskiej Loretańskiej. To właśnie nieopodal Loreto zrodziło się charakterystyczne brzmienie mojego akordeonu. W pobliżu położone jest bowiem Castelfidardo, znane wszystkim akordeonistom z licznych fabryk i manufaktur zajmujących się budową akordeonów.

Zapraszam do muzycznej podróży, wiodącej poprzez zaśnieżone bezdroża Laponii, opustoszałe uliczki Drohobycza, wietrzne i tajemnicze zakamarki Szkocji, słoneczne wzgórza Jerozolimy, błękit nieba w Loreto aż do samego centrum świata muzyki – Nowego Jorku.

Jarosław Bester