Press room
KONTAKT DLA MEDIÓW
Robert Gądek, e-mail: robert@jewishfestival.pl
AKREDYTACJE NA 32. FKŻ
Aby otrzymać bezpłatną akredytację na 32. FKŻ, prosimy o wypełnienie i odesłanie na adres robert@jewishfestival.pl (temat: akredytacja 32. FKŻ) zamieszczonego poniżej formularza. Przed przesłaniem wniosku o akredytację, prosimy o zapoznanie się z regulaminem, dostępnym tutaj.
Akredytacje będzie można odebrać w biurze FKŻ przy ulicy Józefa 36 od poniedziałku, 26 czerwca 2023 roku. W razie jakichkolwiek pytań bardzo proszę o kontakt: robert@jewishfestival.pl
32. FKŻ – PRESS TEXT
32. edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie odbędzie się pomiędzy 28 czerwca i 2 lipca 2023 roku. Będzie to już czwarta edycja dedykowana żywiołom. Po ziemi, ogniu i wodzie, w tym roku czas zająć się powietrzem. Po hebrajsku powietrze to ruah, ale słowo to ma w tym języku kilka różnych znaczeń. Jak pisze Janusz Makuch:
Trzy podstawowe znaczenia mieszczą się w słowie „powietrze”, które w Tanachu przybiera postać ruah:
1. Duch (Boży) – Ruah Elochim (Ks. Sdz. 6:34, 1 Ks. Sam. 16:14, 1Ks.Krl. 18:12)
2. Oddech, ożywcze tchnienie (por. Ks. Ezechiela 37; 5, Hiob 12;10 )
3. Wiatr (Ex. 10;13 Ks. Liczb 11;31 )
Szukając tzw. „elementu spójnego”, który zawiera w sobie trzy podstawowe znaczenia słowa RUAH – Duch, Oddech, Wiatr i który jako żydowski „znak” jest czytelny dla ( niemal ) każdego, odwołujemy się w tym roku pojęcia/instrumentu, którego dźwięk – za sprawą świadomości oddechu – wyraża zarówno Ruah Elohim, Obecność Bożą, oraz naszą ludzką, tyleż ułomną, co bezcenną obecność, a za sprawą powietrza/wiatru dociera i przenika w najodleglejsze zakątki ludzkiej duszy i jego świata.
Tym słowem / obrazem / instrumentem jest SZOFAR.
Pełny tekst Janusz Makucha tutaj
Janusz Makuch i rabin Boaz Pash o znaczeniach ruah
32. FKŻ odbędzie się dokładnie 35 lat po pierwszej edycji FKŻ w roku 1988.
Kameralna edycja FKŻ, odbywająca się w krakowskim kinie Mikro, dała początek największemu na świecie Festiwalowi Kultury Żydowskiej, który nie tylko prezentuje dokonania współczesnej kultury żydowskiej w Izraelu, Polsce i całej Diasporze, ale też jest największym ambasadorem kultury Izraela w świecie.
Trzy pierwsze edycje FKŻ odbywały się co dwa lata, a w 2020 roku odbył się Prolog 30. FKŻ, co tłumaczy, dlaczego w 35. roku istnienia FKŻ odbywa się jego 32. edycja.
32. FKŻ odbędzie się w 75. roku istnienia Państwa Izraela.
W maju 1948 roku proklamowany został Izrael – stał się on domem dla milionów Żydów z całego świata: nie tylko miejscem, w którym znaleźli schronienie, ale też miejscem, w którym powstaje najbardziej autentyczna kultura żydowska: bogata i różnorodna, jak wszyscy ci, którzy z wszystkich stron świata przybyli do Eretz Israel. Jako jedyny na świecie, FKŻ próbuje pokazać tę różnorodność – pokazać, jakie zwycięstwo odniosła kultura żydowska nad cywilizacją śmierci. Podobnie, jak Izrael, krakowski Festiwal Kultury Żydowskiej przeszedł długą drogą od sztetla – do Syjonu!
Rocznica proklamacji Izraela to również pretekst do powrotu filmów na festiwal. W Namiocie FKŻ i w podziemiach synagogi Wysokiej zaprezentujemy 6 filmów z serii The Hebrews – wyreżyserowana przez Yaira Qedara seria niebywale artystycznych filmów dokumentalnych, przedstawia najważniejsze postaci dla Izraela, m.in. Amosa Oza, Abrahama Sutzkevera, Vladimira Żabotyńskiego, Zeldę i innych.
Podczas 32. FKŻ obchodzimy też inne rocznice i jubileusze.
45 lat temu w izraelskiej wytwórni Koliphone swoją debiutancką płytę nagrała młodziutka wokalistka pochodząca z Grecji – Grazia. Nikt nie przypuszczał, że płyta ta stanie się początkiem najważniejszego nurtu we współczesnej muzyce izraelskiej – psychodelii. Nikt nie przypuszczał też, że ówczesny świat nie był gotowy na tak młodą i rewolucyjną wokalistkę. Debiut był zarazem końca końcem jej kariery. Hołd wokalistce oddaje na FKŻ krakowski zespół MLDVA i Petra Nachtmanowa. Zagrają dla Was płytę, która jest najlepiej sprzedającą się izraelską płytą ever.
25 lat temu swoją pierwszy płytę wydał krakowski zespół Bester Quartet. Próbujący na nowo zinterpretować muzykę klezmerską zespół założony przez akordeonistę Jarosława Bestera, stał się jedynym polskim zespołem, który wydawał płyty w kultowej wytwórni Tzadik Johna Zorna w Nowym Jorku. Na zakończenie FKŻ jubileuszowy koncert Bester Quartet zabrzmi w synagodze Tempel.
20 lat temu powstał izraelski zespół BoomPam – zespół, który psychodelię Grazii połączył z różnorodnością muzyczną przywiezioną przez imigrantów do Izraela. Stworzyli swój własny styl, dzięki któremu od 20 już lat są uznawani za czołowy zespół współczesnej izraelskiej sceny muzycznej. Współpracowali z najważniejszymi muzykami izraelskimi z wielu dziedzin, wielokrotnie koncertowali na FKŻ w Krakowie i to właśnie nas wybrali na świętowanie swojego jubileuszu ze swoimi przyjaciółmi: Netą Elkayam, Kutimanem i Shaiem Tsabari! Będzie to główny punkt tegorocznego koncertu Szalom na Szerokiej, ale oprócz nich wystąpią też inni muzycy żydowscy z całego świata.
Po trzech latach wraca kultowy koncert FKŻ Szalom na Szerokiej!
Trzy lata pandemii uniemożliwiły nam organizację tego koncertu, który od swojej pierwszej edycji w 1991 zapracował na to, by stać się naszym znakiem firmowym. Kilkanaście tysięcy uczestników każdego roku, 7 godzin muzyki żydowskiej non stop, wspaniała atmosfera przyjaźni i braterstwa, a także unikatowy klimat krakowskiego Kazimierza spowodowały, że The New York Times nazwał ten koncert żydowskim Woodstock. Partnerzy koncertu Szalom na Szerokiej: Fundacja PZU, Muzeum Krakowa, Telewizja Polska
Namiot FKŻ – serce festiwalu
Już od 2019 miejscem, w którym odbywa się większość wydarzeń FKŻ jest Namiot, który stawiamy na skrzyżowaniu ulicy Józefa i ulicy Wąskiej. Również i w tym roku odbędą się tam festiwalowe wykłady, warsztaty, koncerty, audycje radiowe, ale też działał będzie tam Cheder 2.0
Główny wątek 32. FKŻ – powietrze – będzie obecny w wykładach Janusza Makucha, rabina Boaza Pasha, Ediwna Seroussi, w warsztatach studiowania Tory z Marleną Fuerstman, warsztatach plastycznych z Moniką Krajewską, Beatą Miligan i Agnieszką Kolanowską.
Drugi wątek tematyczny 32. FKŻ to 75. rocznica powstania Izraela. O Ambasador Izraela Yacov Livne, Yossi Klein-Halevi, Matti Friedman oraz Konstanty Gebert opowiedzą nie tylko o historii, ale też o współczesności Izraela.
Program literacki to w tym roku trzy spotkania: z Ishbel Szatrawską, Jackiem Tacikiem, Zuzanną Hertzberg i Patrycją Dołowy.
Wracają na festiwal również warsztaty klezmerskie (z Frankiem Londonem i Michaelem Winogradem) oraz warsztaty kulinarne – tym razem każdy z pięciu warsztatów prowadzonych przez Bartka Kieżuna (czyli Krakowskiego Makaroniarza) zakończy się wspólnym biesiadowaniem wszystkich uczestników warsztatów. Po raz pierwszy za to zaprosimy na warsztaty ruchowe metodą Gaga – Natalia Iwaniec nauczy Was języka ruchów, stworzonego przez Izraelczyka Ohada Naharina.
Podobnie, jak w poprzednich dwóch latach, wspólnie z Curatorial Collective for Public Art z Berlina organizujemy projekt site-specific – tym razem pod tytułem Lehavdil. Inspiracją do niego stała się żydowska ceremonia kończąca Szabat – Hawdala. Pełna symboliki i znaczeń ceremonia, oddzielająca czas święty od zwyczajnego, została na nowo zinterpretowana przez Shelley Etkin, Florence To i Wojtka Blecharza.
Cały program 32. FKŻ, wraz z opisami poszczególnych wydarzeń znajdziecie tutaj – dostępne są zarówno wydarzenia programu głównego, jak też programu towarzyszącego, zorganizowanego przez naszych partnerów.
32. FKŻ w liczbach
Na program główny festiwalu składa się 111 wydarzeń, w tym:
– 24 wydarzeń muzycznych
– 15 wykładów i spotkań
– 18 warsztatów
– 13 zwiedzań
– 15 projekcji filmowych
– 23 wydarzeń w ramach programu sztuk wizualnych
– 2 ceremonie
– 1 audycja radiowa
Dodatkowo w programie znajdzie się około 60 wydarzeń towarzyszących.
Zaprosiliśmy 121 artystów z Polski, Izraela, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Niemiec, Iranu, Turcji i Japonii, a w przygotowaniu i realizacji 32. FKŻ pomoże nam międzynarodowa i wielopokoleniowa grupa 55 wolontariuszy.
32. FKŻ odbywa się pod Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy i jest współfinansowany ze środków Miasta Krakowa oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu Muzyka, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.
Województwo Małopolskie jest partnerem 32. Festiwalu Kultury Żydowskiej
Od wielu już lat Festiwal Kultury Żydowskiej promuje Małopolskę – podobnie jest też w tym roku. FKŻ został zaproszony do projektu „Wizytówki Małopolski” wraz z innymi wydarzeniami, które promują region, wzmacniają poczucie tożsamości regionalnej wśród mieszkańców województwa oraz budują silną markę „Małopolska”.
To w Małopolsce, czy też w Galicji powstały wielkie chasydzkie dynastie, to tutaj aktywni byli żydowscy reformatorzy – wszyscy oni wspólnie ze swoimi polskimi sąsiadami budowali to, co dzisiaj nazywamy naszym małopolskim dziedzictwem kulturowym.
